ၾႆၢႇလဵပ်ႈႁဵၼ်းပႆၢးေဢးသျႃး ၸၼ်.ၸွမ်လူင်ၵျၱႇလႃးလူင်းၵွၼ့်ၸတ်းပၢင်ၵုမ်ၵူ့မူိင်းမူိင်း “လဵပ်ႈႁဵၼ်းလွင်ႈတႆး”
11 လူိၼ်ဢွၵ်ႇထူဝ်ႇၿူိဝ်ႇ 2009
“မူိင်းတႆး” ႄလႈ “ၸၢဝ်းတႆး” ပဵၼ်ၸူိဝ့်ၸၢတ်ႈတီႈမီးတင်းၽႃႇသႃႇ ႄလႈၾိင်ႈထုင်း ဢၼ်ပဵၼ်ၾၢင်ႁၢင်ႊတူဝ်ၵဝ်ႇ၊ ၵူၺ်းၼႃႇလွင်ႈပုိၼ့်ႁူႉဢၼ်ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ ၵၢၼ်လဵပ်ႈႁဵၼ်း လွင်ႈတႆး ၼၼ့် ယင်းပႆႇႁၼ်မီးႄၽႈၼမ်၊ပီႈၼွင့်ၸၢဝ်းတႆးၵမ်ႈ ၼမ်ယူႇသဝ်းဝႆ့ၼႂ်းမူိင်း တႆးဢၼ်ယူႇ ၼႂ်းၸုိင်ႈမူိင်းမၢၼ်ႊယၢမ်းလဵဝ် ႄလႈမူိင်းႄၶႇပွတ်းၸၢၼ်း လူိဝ်ေသၼၼ့် ယင်းမီးထႅင်ႈလႆၢ ၸုမ်းၸူိဝ်းႄၽႈတူိၼ်းယူႇၵႂႃႇလႆၢပွတ်းတွၼ်ႈၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ။
ၼႂ်းဝူင်ႈႄၵႈဝၼ်းထိ 15-17 လူိၼ်ဢွၵ်ႇထူဝ်ႇၿူိဝ်ႇရ် 2009 (တူႇလႃးၶူမ်း 2552) ၼႆ့ တီႈဢွင်ႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းပႆၢးေဢးသျႃး ၸၼ့်ၸွမ်လူင်ၵျၱႇလႃးလူင်းၵွၼ်ႊ ေတၸတ်းႁဵတ်းပၢင် ၵုမ်ၵူႊမူိင်းမူိင်းလွင်ႈ “လဵပ်ႈႁဵၼ်းလွင်ႈတႆး” ပုၼ်ႈတႃႇႁႂ်ႈပဵၼ်ပၢင်ၶူၼ့်ၶႆႈသပ်းလႅင်းတၢင်ႇ ႄၼႇၵၼ် ႄလႈလႅၵ်ႈလႆၢႈတၢင်းႁူႉဢၼ်ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈတႆး ဢၼ်ၽူႈမီးပိုၼ့်ႁူႉ ႄလႈၽူႈ လူင့်လႅၼ်ႇတင်းလႆၢၶဝ်လႆႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းမႃးေသ ဢဝ်မႃးပိုၼ်ႄၽႈထိုင်ၵူၼ်းမူိင်းၽူႈသူၼ်ၸႂ် ပႃးၸႂ်တင်းလႆၢႁူမ်ႈပႃးသၢင်ႈၶူိဝ်းၶႆၢလွင်ႈႁူမ်းမုိဝ်းတၢင်းပႆၢးႁူႉလႆၢသမ်ႇလႆၢယူိင်ႈၼႂ်းၸုိင်ႈမူိင်း ထႆး။
ႁူဝ်ေၶႃႈပၢင်ၵုမ်ၼၼ့်ေတၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈၸုမ်းၸူိဝ်းၶူိဝ်းတႆး၊ ၸၢဝ်းတႆးၼႂ်းၸုိင်ႈ မူိင်းထႆး၊ ပႆၢးယုမ်ႇယမ်ႄလႈသႃႇသၼႃႇ၊ ၵၢၼ်မူိင်းၵၢၼ်ဢုပ့်ပူိင်ႇၽွင်းငမ်း ႄလႈၵၢၼ်ပူၵ်း ပွင်မူိင်း တႆး၊ ပႆၢးေမႃတိၼ်ေမႃမုိဝ်း၊ဢပုမ်ႇသူိၵ်ႈပိုၼ်းႄလႈၶူဝ်းၶွင်မွၼ်ႇ၊လိၵ်ႈလႆၢးပႆၢေပႇ ႄလႈပႆၢး မွၼ်း၊လွင်ႈပႆၢးၶူင်ႊဢွၵ်ႇပူိင်(သထႃပတ်ႇ architecture )ႄလႈေႁႃသႅင်ေႁႃၶမ်း၊ ပၺ်ႇၺႃႇ ပိုၼ့်ႁူႉ ႄလႈပႆၢးႁူႉၾိင်ႈထုင်းၵဝ်ႇ(ပိုၼ့်ဝၢၼ်ႈ)ႄတႇၵႂႃႇၸူိဝ်းၼႆ့ယဝ့်၊ ၼႂ်းပၢင်ၵုမ် ၼၼ့်ေတ မီးၵၢၼ်ႄၼလွင်ႈၾိင်ႈေငႈ ၾိင်ႈထုင်းတႆးႄလႈႁွင်ႈႄၼၸွမ်း၊ ၸူိင့်ၼင်ႇၵႃႈၼူၵ့် ၵႃႈတူဝ်း ၵႃႈလႆၢးလႅဝ်း ၵႃႈယိင်းၸႆၢး ၵႃႈပၼ်ႇၵွင် ႁွင်ႈႄၼၾိင်ႈထုင်းၵဝ်ႇ ယႃႈယႃပၢၼ်ၵဝ်ႇ (သမုၼ် ၽရႆး) ႄလႈၶူဝ်းၼုင်ႈတၢင်းမႆၶူိဝ်းတႆး၊ ၾိင်ႈထုင်းပွႆးသိပ်းသွင် လူိၼ်၊ ၶူိင်ႈလဵၼ်ႈႁႆႇတုိင်ႈ (တူႇရိယႃႇ) တႆးႄလႈၽဵင်းၵႂၢမ်း ၸူိဝ်းၼႆ့ယဝ့်။
ၾႆၢႇလဵပ်ႈႁဵၼ်းပႆၢးေဢးသျႃး ၸၼ့်ၸွမ်လူင်ၵျၱႇလႃးလူင်းၵွၼ်ႊ မုင်ႈမွင်းဝႆ့ဝႃႈ ပၢင်ၵုမ် “လဵပ်ႈႁဵၼ်းလွင်ႈတႆး” ပွၵ်ႈၼႆ့ ေတဢွၼ်ၵႂႃႇၸူးလွင်ႈမုၼ်းလႅင်းပႆၢးပိုၼ်ႉႁူႉၾႆၢႇလဵပ်ႈႁဵၼ်း လွင်ႈတႆးၼႂ်းတူင်ႇဝူင်းပႆၢးႁူႉႁႂ်ႈၵႂၢင်ႈၶႂၢင် ႄလႈႁွပ်ႈႁူႉၵူႊၾႆၢႇၾႆၢႇ၊ ႁူမ်ႈတင်းသုိပ်ႇ သူင်ႇလွင်ႈ တၢင်းႁူႉတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း ပုၼ်ႇတႃႇသၢင်ႈတၢင်းပွင်ႇၸႂ်ၶဝ်ႈၸႂ်ၼႂ်းဝူင်ႈႄၵႈလႆၢၸူိဝ့်ၸၢတ်ႈ ၸုမ်းၸူိဝ်းဢၼ်မီးယူႇၼႂ်းၵုၼ်လူင်ေဢးသျႃးၸဵင်ႇၸၢၼ်းဝၼ်းဢွၵ်ႇၼႆ့ၼႆၶႃႈ ေဢႃႈ။
ၽူႈတီႈသူၼၸႂ််ပႃးၸႂ်ၶဝ်ႈၵႂႃႇတူၺ်းလွင်ႈပိၵ်ႈယွႆႈမၼ်းလႆႈထႅင်ႈတီႈဝႅပ့််သႆ့တ် www.ias.chula.ac.th ဢမ်ႇၼၼ် www.chula.ac.th ဢမ်ႇၼၼ် ၸွပ်ႇထၢမ်လႆႈတီႈ မႆၢၾူၼ်း 02-218-7464, 02-251-5199 ၼႆ့လႆႈယူႇၶႃႈေဢႃႈ။
----------------
